प्रेमाची रीत zur Übersetzung

»तुला जर माझ्या मुक्याचा इतका तिटकारा वाटत असेल तर परत नाही हो घेणार! दुसरी एखादी असती तर तुझ्याशी बोललीसुध्धा नसती. पण मला तुझ्या आणि तुझ्या नवऱ्याबद्दल माया वाटते ना!« म्हातारी का संतापली मला समजेच ना. माझे लग्न व्हायच्या आधी, माझा नवरा जर्मनीत असताना त्याने जोडलेल्या माणसांपैकी ती होती. तो तिला »आजी« म्हणे. तिने त्याला जर्मन शिकवले. त्याला परदेशात तिचे घर म्हणजे एक आसराच होता. पुढे मी जर्मनीत गेल्यावर त्याची बायको म्हणून तिने एखाद्या आप्ताप्रमाणे माझे स्वागत केले. चार ठिकाणी हिंडून चांगल्या कुटुंबात मला बिऱ्हाड बघून दिले. बर्लिनच्या विश्वविद्यालयातील दोन-चार अध्यापकांना भेटून माझे नाव नोंदवले. मी जरी कितीही कामात असले तरी पंधरा दिवसांतून एका शनिवारी संध्याकाळी तिच्याकडे जावयाचे व जेवून परत यावयाचे किंवा तिच्याकडेच राहावयाचे असा माझा क्रम असे. आजही मी नेहमीप्रमाणे घंटा वाजवल्यावर तिने मोठ्या प्रेमाने माझे स्वागत केले व नंतर संतापाने ती वरील वाक्य बोलली. म्हातारी म्हणजे एक लहानशीशी, नाजुक-साजूक बाहुलीच होती जणू. तिचे पांढरे शुभ्र केस, गोरा-गोरा वर्ण, किंचित सुरकुतलेले तोंड, तिचा नीटनेटका श्रीमंती पोशाक- मागच्या पिढीचा नमुना म्हणून संग्रहालयात ठेवण्याजोगी होती ती. मी स्नेह्भराने तिच्या खांद्यावर हात ठेवला व आश्चर्याने विचारले, »पण आजी, मी केलं तरी काय? तुला रागवायला झालं तरी काय?«, »म्हणे रागवायला काय झालं? तू आल्या दिवसापासून मी पाहते आहे, तुझा मुका घेतला की तू ताबडतोप गाल पुसून टाकतेस. इतकी का तुला घाण वाटते? का तू ब्राम्हण म्हणून तुला विटाळ होतो?« मी चकित झाले. खरंच का मी गाल पुसून टाकत होते? मग ही क्रिया अगदी मला नकळत होत असली पाहिजे. »मी जाणूनबुजून नव्हते गं तसं करीत.« मी थोडी थांबले व पुढे म्हणाले, »किनी आमच्यात अशी चाल नाही. नकळत अपराध झाला. तुझा अपमान करणं माझ्या स्वप्नात सुध्धा येणार नाही हो! त्यातून तू तर नवऱ्याची आजी म्हणजे तुला केवढा मान द्यायला पाहिजे!« म्हातारीचे एवढ्यावर समाधान झाले. ती चौकस होती व वाचणारिही होती. हिंदू रीतिरिवाज, नातीगोती, तिला थोडीथोडी माहीत होती. आम्ही हातात हात अडकवून घरात जात असताना तिने विचारले, »काय गं, तुझ्या सासूनं मुका घेतला तर काय करतेस गं?« तिच्या प्रश्नाने मला हसूच लोटले. मी म्हटले, »माझी सासू तर मुका घेणार नाही, पण माझी आईसुध्धा एवढ्या मोठ्ठ्या लेकीचा मुका घेणार नाही.« आता चकित होण्याची तिची पाळी होती.

ह्यानंतर काही दिवसांनी मी लाईपझिग ला गेले. तेथे ज्या कुटुंबात माझा नवरा राहिला होता तेथे मी महिनाभर राहावयाची होते. कुटुंबवत्सल घर होते. वृद्ध आईबाप व पाच मुलगे आणि चार मुली असा मोठा परिवार होता. मी गेल्यावर वृद्ध जोडप्याने व मुलींनी माझे मुके घेऊन स्वागत केले. बाकीच्यांनी सुदैवाने करपीडनावरच भागवले. थोरल्या मुलाचे नुकते लग्न झाले होते व सूनही चार दिवस राहावयास आली होती. रात्री निजायला जाताना तिने सासरच्या प्रत्येक माणसाचा निरोप घेतला. जाताना »जाते हं, आई- जाते हं, बाबा-« म्हणून सासू-सासऱ्यांचा मुका घेतला. नंतर आपल्यापेक्षा लहान दिरांचा व नंतर समस्त वन्सं व शेवटी मी. माझे लग्न झाले त्या दिवसाची मला आठवण झाली. माझ्या थोरल्या जाऊबाई सासरच्या मंडळींशी माझी ओळख घालून देत होत्या. »ह्या तुझ्या मामेसासूबाई, ह्या तुझ्या मावससासूबाई, हे तुझ्या नवऱ्याचे मामा, हे काका, ह्या वन्सं…« अशी एकामागून एक ओळख चालली होती, व मी दर वेळी खाली वाकून नमस्कार करीत आशीर्वाद घेत होते. मनातल्या मनात मी म्हटले, »इतक्या थोरल्या अनोळखी माणसांचे मुके घेण्यापेक्षा नमस्कार करणं बरं आहे!«

बर्लिनहून मी अधूनमधून एखाद-दोन दिवस लाईपझिगला येत असे, पण सबंध सुटीभर राहावयास अशी जवळजवळ वर्षाने आले. एवढ्या कालावधीत रीया (थोरली सून)ला छानसे बाळ झाले होते. मी तर आता अगदी घरचीच झाले होते. आल्याबरोबर म्हटले, »गडे रीया, तुझं बाळ गुलाबी-गुलाबी, लठ्ठ- लठ्ठ, मऊ, लुसलुशीत! पहिले की वाटे, सबंध खावे. मी चटदिशी तान्हुल्याला उचलले, हृदयाशी धरले व पटापट त्याच्या गालाचे मुके घेतले. थोड्या वेळाने मला वाटले, आपले काहीतरी चुकले! सारी मंडळी कशी काही धक्का बसल्यासारखी स्तब्ध होती. रीयाने बाळ माझ्या हातून घेऊन बिछान्यावर ठेवले, व आम्ही खोलीबाहेर पडलो. नेहमीप्रमाणे हसतखिदळत जेवणे झाली. दुपारी मी रीयाला विचारले की, सकाळी माझे काही चुकले की काय? तिने माझा हात धरून स्नेहपूर्ण स्वराने सांगितले, »हे बघ बाई, एखादं बाळ पाहिल्यावर असे मुके घेऊ नयेत. आमच्यात ते बरं समजत नाहीत. आज तू सकाळी आपल्या इथे केलंस तर फारशी हरकत नाही, पण लोकाकडे नको हो असं करूस! लहान मुलं ही फुलांसारखी असतात. त्यांच्या प्रकृतीला फार जपावं लागतं. मोठ्या माणसाने आपलं तोंड तान्ह्या मुलांजवळ नेऊ नये, नाहीतर पडसं, खोकला, क्षय, इ. संसर्गजन्य रोग त्याला होतील. मी सांगितलं याचा राग नाही ना आला तुला?« »छे:! छे:!« मी हसून म्हटले व मला राग आला नाही याची खात्री पटवण्यासाठी अगदी त्यांच्या पद्धतीने तिच्या लठ्ठ गोऱ्या गालाचे सशब्द चुंबन घेतले!

दोन वर्षे तेथे राहून मला वाटले आता पुष्कळच प्रगती झाली आहे. कोणी बायांनी माझा मुका घेतला तर मी गाल पुसून टाकीत नसे. कोणी पुरुषांनी हाताचा मुका घेतला तर तोंड वाईट न करता व लगेच हात न धुता मी तशीच बसून राहात असे. पण मला अजूनही एक आश्चर्याचा धक्का बसायचा होता. माझा नवरा विलायतेला आला होता, व आम्ही दोघे मिळून स्वदेशी परत यावयास निघालो होतो त्या वेळची गोष्ट. आम्ही आगगाडीत तिसऱ्या वर्गाच्या डब्यात बसलो होतो. गाडी paris मधील एका स्टेशन वर उभी होती व platform वर प्रवासी व त्यांना पोचवायला आलेली मंडळी यांची एकच गर्दी उसळली होती. आमच्याबरोबरच्या प्रवाशाने माहिती दिली की, या गाडीने खूप तरुण शिपाई लांबच्या वसाहतीला जावयास निघाले आहेत व त्यांना पोचवण्यासाठी फार लांबून कुटुंबातली मंडळी आली आहेत, शिपाई अगदी पोरसवदाच दिसत होते, आणि प्रत्येकाला पोचवायला आईबाप, भावंडे, मामा, चुलत्या, बायको वा प्रेयसी आणि तिची मातापितरे अशी सात-आठ माणसे तरी दिसत होती. पुरुष गंभीरपणे बोलत होते; बायका अधूनमधून रडत होत्या, अधूनमधून हसत होत्या; दर क्षण दोन क्षणांनी मुके घेणे चालले होते, आणि विशेष म्हणजे पुरुष-पुरुषही वारकरी भेटतात तसे भेटून एकमेकांचे मुके घेत होते. इतक्यात घंटा झाली. गार्डने हिरवे निशाण दाखवले, आणि platform वर निरोप द्यायची एकाच गर्दी उसळली. प्रत्येक शिपायावर त्याच्या सर्व नातेवाईकांनी सशब्द मुक्यांचा असा एकदम भडिमार केला की, आम्ही त्या आवाजाने दचकलोच. चुंबनांचा ध्वनी कधी एवढा मोठा होऊ शकेल ही कल्पनाही तोपर्यंत आम्हाला शिवली नव्हती. आम्हाला जे हसू लोटले ते आवरेच ना. आमच्या शेजारचे लोक म्हणत असतील की, काय पाषाणहृदयी हे पौर्वात्य! असल्या करुण प्रसंगी रडू येण्याऐवजी ते आपले हसतच आहेत!

मी मायदेशी परत आले ती थेट माहेरी आले. आल्याबरोबर वाकून आईच्या पाया पडले. तिच्या डोळ्यातून पूर वाहत होता. माझेही डोळे भरून आले होते. इतक्यात माझे वडील आले. त्यांनाही नमस्कार केला. तो त्यांनी माझे खांदे धरून मला उठवले, माझ्याकडे एकदा नीट पहिले व मी रडते आहेसे पाहून म्हटले, »अहो जावई, तुम्हाला वाटलं की, ही बया विलायतेला जाऊन शहाणी होईल. मी सांगत नव्हतो ही रडूबाई मूर्खच राहणार म्हणून? गेली तश्शी परत आली!« त्यांनी माझ्या पाठीवर थाप मारली. भावनेने कुंद झालेले वातावरण कसे एकदम लख्ख झाले. सगळीजण हसली. मला काय हुक्की आली कोण जाणे, मी आईजवळ जाऊन हळूच तिच्या गालाचा मुका घेतला. आई चकित होऊन विचारती झाली, »हे गं काय?« मी काही बोलायच्या आतच वडील म्हणाले, »अग हे विलायती चाळे!«

यानंतर काही वर्षे लोटली. आम्ही सर्व भावंडे जमलो होतो. मधल्या दिवाणखान्यात गप्पांना रंग भरला होता. संध्याकाळचे बेत चालले होते. एक भाऊ न वाहिनी सिनेमाला जाणार होती, चवथ्याची बायको बाळंत होती तिला भेटायला तो दवाखान्यात जाणार होता. आम्ही दोघे फिरायला जाणार होतो. वडील जाणार होते पत्ते खेळायला आणि आई जाणार होती देवदर्शनाला. आईच्या मनात गेले दोन दिवस काहीतरी खळबळ चालली होती. ती जराशी कुरकुऱ्या आवाजात बोलता बोलता म्हणाली, »काय अगदी एक दिवस दवाखान्यात भेटायला गेलं नाही तर ह्यांना चालत नाही!« वडील म्हणाले, »अग जाऊ दे ग, माझ्या गाडीतून जाईल. मी जाईन आज पायीच. थोडं फिरणंही होईल.« आई उसळूनच म्हणाली, हो, आता त्यांची कौतुकं चालली आहेत. काय म्हणे दोघं सिनेमाला जाताहेत! मला कधी एक दिवस बरोबर नाटकाला नेलं नाहीत. दोघं फिरायला जाताहेत! कधी मी विचारलं, »येता का?« की शिपायाला म्हणता, »बाईसाहेबांच्या बरोबर जा. मी बाळंत होत असे तेव्हा कधी दिवस दिवस माझी विचारपूस केली नाहीत, कधी आत येऊन मूल पाहिलं नाहीत! फार तर उंबरठ्यात उभे राहून दुरूनच »काय? सर्व ठीक आहे ना?« एवढ विचारायचं.« बोलता बोलता आईचा गळा भरून आला. जन्मभर झालेल्या अवहेलनेच्या आठवणीने तिचे मन भरून आले होते. आम्ही सर्व हा प्रकार पाहून ताबडतोप चुपचाप झालो. पण माझे वडील लगेच म्हणाले, »अग, तुझी कल्पना तरी काय आहे? ह्या पोरांच्या वागण्याने तुला वाटत, काय बायकोवर ह्याचं प्रेम आहे म्हणून! आजकालची सार्वजण करतात ते ती करतात. मी जर तुझ्याजवळ बसून राहिलो असतो, नाहीतर फिरायला गेलो असतो, तर तूच लोक हसतात म्हणून कुरकुरली असतीस. चार लोकांची रीत तीच आपली ठेवावी लागते. पण मी तर रुधीविरुध्ध वागून माझं प्रेम सिद्ध केलं आहे.« आम्ही सार्वजण वडिलांच्या तोंडाकडे पाहू लागलो. शेजारी माझे चुलते बसले होते. त्यांच्याकडे वळून ते म्हणाले, »भाऊ, तू सांग पाहू. तू वाहिनीला मारलं आहेस की नाही?« भाऊ म्हणाले, »हो! दोन-चारदा मारली असेल.« वडील पुढे म्हणाले, »काय गं, तात्या न दादा तर तुझ्यादेखत बायकांना मारीत होते ना? मी साऱ्या जन्मात एकदा तरी हात उगारला आहे तुझ्यावर? दादा, तात्या, भाऊ, सर्व मला बायल्या म्हणत. पण मी कधी तुला मारलं नाही. मग चार लोक बायकांच्या पुढ-पुढ करतात तसं करणाऱ्या या मुलांचं बायकांवरचं प्रेम अधिक का चार लोकांच्या चेष्टेला नं जुमानता तुला मुळीच न मरणाऱ्या माझं प्रेम जास्त?« आमच्या हशात आईचे दु:ख कोठच्या कोठे नाहीसे झाले. पण भाऊ एवढ्यावर थोडेच थांबतात! »पण गणू, आम्ही बायकोला मारली म्हणजे आमचं प्रेम नाही असं का तुझं म्हणणं?« »छे:! मी कुठे तसं म्हणतोय? तू तर वाहिनीच्या मुठीत होतास, आणि तिला मारली नसतीस तर बरोबरीच्या मुलांत वावरायची सोय नव्हती हे मला कळत रे! पण या हल्लीच्या पोरांना अकलाच नाहीत. आणि त्याचं पाहून हिला पण काहीतरी सुचतं झालं!«.

आमची बैठक मोडली, व आम्ही फिरावयास निघालो तो प्रेमाची आणखी एक सनातन रीत मला दिसायची होती. रस्त्यालगतच एक झोपडे होते. अंगणात बरीच चिलीपिली खेळत होती. त्यातलेच एकजण, असेल चार-पाच वर्षांचे, खेळत-खेळत रस्त्यावर आले. त्याची आई अंगणातूनच पाहत होती. इतक्यात एक टांगा आला. मुलाच्या अलीकडे लगाम खेचून टांगा थांबला. अंगणातली बाई धावतच पुढे आली. तिने पोराच्या बखोटीला धरून त्याला खस्सदिशी ओढले, दोन-चार रट्टे दिले व म्हटले, »पटकी झाली मेल्याला! कशाला तडफडायला रस्त्यावर गेला होतास रे? आई भवानीची खैर म्हणून वाचलास!«.

Liebesgepflogenheitenzum Original

»Wenn es dich so sehr ekelt, mache ich es nie wieder! Wäre es eine andere als ich gewesen, dann hätte sie mit dir gar nicht gesprochen! Aber was kann man bloß tun? Dich und deinen Mann…ich liebe euch ja!« Warum die Alte dermaßen aufgeregt war, konnte ich nicht verstehen. Sie war eine der Bekanntschaften meines Mannes, die er in Deutschland vor unserer Heirat gemacht hatte. Er nannte sie immer ´Oma´¹. Sie brachte ihm Deutsch bei. Ihr Haus war im Auslandwie ein Trost für ihn. Später, als ich nach Deutschland kam, empfing sie mich als seine Ehefrau so, als wäre ich eine ihrer Verwandten: Sie schte für mich durch Kontakte eine Unterkunft, traf sich mit ein paar Professoren in Berlin und ließ mich an der Uni registrieren. Wie beschäftigt ich mit meiner Arbeit auch sein mochte, pflegte ich sie alle 14 Tage an einem Samstagabend zu besuchen. Manchmal übernachtete ich dort, manchmal kam ich nach dem Abendessen zurück. Auch heute klingelte ich wie immer, und sie empfing mich auch voller Liebe, und dann sagte sie ganz aufgeregt den obengenannten Satz. Die Alte war wie eine kleine, zarte Puppe. Ihre schneeweißen Haare, ihre helle Hautfarbe, ihr etwas fleckiges Gesicht, ihre ordentliche, elegante Kleidung: Sie war wie ein Ausstellungsmuster der letzten Generation! Ganz liebevoll legte ich meine Hand auf ihre Schulter und fragte erstaunt: »Aber Oma, was habe ich denn getan? Warum bist du so aufgeregt?« »Na du…warum ich so aufgeregt bin! Ich habe es bei dir seit deiner Ankunft bemerkt, sobald ich dich küsse, wischst du dir sofort die Wange ab! Ekle ich dich so sehr? Oder bin ich dir unrein, weil du eine Brahmanin² bist?« Ich wunderte mich sehr. Wischte ich mir wirklich jedes Mal die Wange ab? Dann musste mir diese Aktion unbewusst passiert sein. »Ich mache das doch nicht absichtlich. «Ich wartete ein bisschen und sagte »Weißt du, wir Inder haben diese Gepflogenheit nicht. Mein Vergehen war mir überhaupt nicht bewusst. Ich kann dich nicht einmal im Traum beleidigen. Noch dazu bist du die Oma meines Mannes! Daher verdienst du so viel Respekt!« Die Alte war damit zufrieden. Sie war ein wissbegieriger und belesener Mensch und war einigermaßen mit hinduistischen Bräuchen, Verwandtschaftsverbindungen usw. vertraut. Wir hielten uns die Hände und wollten ins Haus gehen, als sie mich fragte »Was machst du, wenn deine Schwiegermutter dich küsst?« Allein ihre Frage brachte mich zum Lachen. Ich sagte: »Ganz abgesehen von meiner Schwiegermutter, selbst meine Mutter würde eine erwachsene Tochter nicht so küssen!« Jetzt war sie an der Reihe, erstaunt zu sein.
Nach einiger Zeit ging ich nach Leipzig. Dort hatte ich vor, einen Monat bei der Familie zu wohnen, bei der mein Mann bereits gewohnt hatte. Das Haus war sehrfamiliär. Ein altes Elternpaar, fünf Söhne und vier Töchter – so groß war die Familie. Das alte Ehepaar und die Töchter begrüßten mich mit Küssen. Zum Glück erledigten es die anderen nur mit Handschütteln. Der ältere Sohn war frisch verheiratet und auch die Schwiegertochter war ein paar Tage zu Besuch. Abends verabschiedete sie sich von jedem Familienmitglied bevor sie ins Bett ging, bei den Schwiegerelternmit »Gute Nacht Mama, gute Nacht Papa«. Dann kamen die jüngeren Schwager, die Schwägerinnen und am Ende ich. Ich dachte an den Tag meiner Hochzeit. Die Frau vom älteren Bruder meines Mannes stellte mich allen angeheirateten Verwandten vor. »Das ist die Tante deines Mannes – also die Frau des Bruders deiner Schwiegermutter, das ist die andere Tante deines Mannes – also die Schwester deiner Schwiegermutter, das ist der Bruder von deiner Schwiegermutter, das ist der Bruder von deinem Schwiegervater, das ist deine Schwägerin – also die Schwester deines Mannes…«.³ Man machte es alles nacheinander, und ich beugte mich jedes Mal nach unten, und berührte ihnen kurz die Füße⁴ Ich dachte für mich »Das ist doch viel besser als all diese völlig Unbekannten zu küssen«. Ich pflegte, ab und zu mal für ein paar Tage von Berlin nach Leipzig zu kommen, aber fast ein Jahr später kam ich, um die ganze Ferienzeit dort zu verbringen. Mittlerweile hatte Ria – die ältere Schwiegertochter – ein schönes Baby bekommen. Ich war nun fast wie ein Teil der Familie. Ich kam an und sagte »Du liebe Freundin Ria, dein Baby ist so zart, rosa, schön, dick, weich! Man sieht es, und will es anknabbern!«. Ich nahm den kleinen Neugeborenen schnell, legte ihn an mein Herz, und küsste mehrmals schnellseine Wangen. Nach einiger Zeit hatte ich das Gefühl, ich hätte mich irgendwie geirrt! Die ganze Gesellschaft war totenstill! Ria nahm das Baby von mir, legte es aufs Bett, und wir gingen aus dem Zimmer heraus. Wie immer hatten wir eine gesellige und herzhafte Mahlzeit. Nachmittags fragte ich Ria: »Habe ich mich heute Morgen etwa nicht richtig benommen?«. Sie nahm meine Hand und sagte ganz lieb: »du liebe Frau, man sollte ein Baby so nicht küssen. Bei uns Deutschenhält man es nicht für gut. Heute Morgen war es nicht so schlimm hier bei uns, aber bitte mach´ es nicht bei anderen so, ja? Kleine Kinder sind wie Blumen. Man muss sehr auf ihre Gesundheit aufpassen. Ein Erwachsener sollte einem neugeborenen Kind nicht so nah mit dem Mund kommen. Sonst kann es durch ansteckende Krankheiten wie Schnupfen, Husten, Tuberkulose usw. erkranken. Du bist mir nicht böse, weil ich dir das so sage, oder?«. »Nee, nee«, sagte ich lachend, und damit sie sich sicher sein konnte, dass ich ihr nicht böse war, küsste ich, – wie es bei ihnen üblich war, ihre helle, dicke Wange unter einigen Beteuerungen!

Nach zwei Jahren gab es doch schon einige Fortschritte, dachte ich. Küssten irgendwelche Frauen meine Wange, wischte ich sie nicht ab. Küssten irgendwelche Männer meine Hand, blieb ich ruhig, ohne ein hässliches Gesicht zu machen, oder ohne mir sofort die Hände zu waschen. Aber noch ein überraschender Schock wartete auf mich. Es war, als mein Mann ins Ausland kam, und wir wieder zusammen nach Hause in unser Vaterland wollten. Wir saßen im Zug in der dritten Klasse. Der Zug hielt an einem Bahnhof in Paris und da wartete eine Menschenmenge; also die Reisenden und deren Begleitung. Ein Mitreisender erzählte, dass viele junge Soldaten mit dem Zug zur Fremdenlegion wollten, und da kamen Familienmitglieder von weit her, um sie zu begleiten. Die Soldaten waren blutjung und bei jedem waren etwa 7-8 Familienmitglieder wie Eltern, Geschwister, Onkel, Frau oder Freundin und deren Eltern zu sehen, die sich von ihnen verabschieden wollten. Die Herren führten ernsthafte Gespräche, die Frauen weinten und lachten abwechselnd. Es gab aber immer wieder, fast alle zwei Sekunden, Küsse und besonders auffallend war das gegenseitige Küssen der Männer, indem sie sich auch kurz umarmten, genauso wie die Pilger in der Stadt Pandharpur in Indien es machen. Bald läutete es am Bahnhof, der Schaffner hob eine grüne Fahne und die ganze Menge wollte sich auf einmal verabschieden. Jeder Soldat wurde mit Schmatzern so sehr angegriffen/überhäuft, dass wir von diesem Geräusch einen Schreck bekamen! Bis dahin konnten wir uns gar nicht vorstellen, dass Kussgeräusche so laut sein können! Wir brachen in schallendes Gelächter aus, was schwer auszuhalten war. Die Mitreisenden müssen gedacht haben, dass wir aus dem orientalischen der Welt, hartherzig wie Stein sind! Anstatt in solch einer deprimierenden Situation zu weinen, lachen sie vor Hohn.

Ich kam wieder in mein Vaterland und ging direkt zu meinen Eltern. Sofort beugte ich mich vor meine Mutter und berührte ihr die Füße. Ihr Gesicht war mit Tränen überströmt. Auch meine Augen standen voller Tränen. Da kam auch mein Vater. Auch ihm berührte ich die Füße. Er fasste mich an meiner Schulter, zog mich auf, und starrte mich einen Moment an. Als er sah, dass ich weine, sagte er »Na, geehrter Schwiegersohn, wie konnten Sie nur denken, dass diese Frau im Ausland weiser wird! Sagte ich es etwa nicht, dass diese Weinende immer dumm sein wird? Sie kommt genauso zurück!«. Er gab mir einen kleinen Klaps auf den Rücken. Die ganze sehr emotionale Situation wurde dadurch von einem Moment auf den anderen aufgelockert. Alle lachten. Wer weiß, welcher Teufel mich plötzlich ritt; ich ging zu meiner Mutter und küsste zärtlich ihre Wange. Mama wunderte sich sehr und fragte: »Was ist das denn?«. Bevor ich etwas antworten konnte, sagte mein Vater sofort »Du, das sind ja bloß ausländische/fremdmodische Spielchen!«.

Es vergingen danach einige Jahre. Wir, das heißt alle Geschwister und Cousinen, versammelten uns. Die Plauderei im großen Wohnzimmer in der Mitte des Hauses war in vollem Gang; man plante den Abend. Ein Vetter und seine Frau wollten ins Kino, die Frau eines anderen Vetters hatte gerade ein Baby bekommen, und daher wollte er ins Spital, um sie zu besuchen; mein Mann und ich wollten ausgehen. Mein Vater wollte Karten spielen gehen und meine Mutter wollte in den Tempel. Doch seit zwei Tagen störte meine Mama etwas. Im Laufe des Sprechens sagte sie mit ein wenig anklagender Stimme: »Geht man nur einmal an einem Tag nicht ins Spital, ist es Ihnen⁵ nicht recht«. Mein Vater sagte »Du, meine Liebe, lass ihn doch gehen. Er nimmt mein Auto. Ich laufe zu Fuß. So komme ich auch ein bisschen an die frische Luft«. Mama antwortete ganz wild: »Und diese Huldigungen bei denen! Ins Kino gehen sie! Mich haben Sie nicht einmal an einem Tag ins Theater mitgenommen. Wenn ich Sie mal fragte: »Kommen Sie mit?«, sagten Sie dem Diener »Geh mal mit der Frau des Hauses.« Bekam ich ein Baby, fragten Sie tagelang nicht einmal nach, wie es mir geht oder traten nie in das Zimmer ein, um sich das Baby anzuschauen. Sie standen manchmal an der Schwelle und fragten aus großer Entfernung: »Und? Ist alles in Ordnung?«. Während des Sprechens hatte sie einen Kloß im Hals. Die Erinnerungen an die Beleidigungen, die Sie das ganze Leben lang ertragen hatte, hatten ihr Herz beschwert. Sofort wurden wir alle sehr stumm. Mein Vater aber sagte gleich »Was denkst du denn, meine Liebe? Du siehst die Jungs von heute und denkst: `Wie sehr lieben sie ihre Frauen!` Die von heute machen, was sie wollen. Wäre ich damals bei dir so sitzengeblieben oder mit dir ausgegangen, hättest du selber gemeckert, dass die anderen sich über uns lustig machen. Wir müssen ja der Sitte folgen, der auch andere Leute folgen. Aber ich habe meine Liebe bewiesen, indem ich den Bräuchen und Sitten widersprochen habe« . Wir alle starrten das Gesicht meines Vaters an. Daneben saß der Cousin meines Vaters. Mein Vater wandte sich an seinen Cousin und sagte: »Erzähl mal Bruder, du hast deine Frau geschlagen, nicht?« Dann sagte der Cousin »Jawohl! Zwei- oder viermal vielleicht.« Da sagte mein Vater weiter zu meiner Mutter »Bedenke, meine Liebe, mein Vater und Bruder pflegten vor dir, die Frauen zu schlagen. Ich habe gegen dich das ganze Leben lang nie die Hand erhoben. Der große Bruder, der jüngere Cousin, der Vater, alle nannten mich schwul. Aber ich schlug dich nie. Nun sag mal, diejenigen, die den Frauen hinterher laufen, wie diese Jungs heute, lieben sie ihre Frauen mehr, oder jemand wie ich, der sich nichts aus dem Widerstand oder Gelächter der anderen macht, und dich überhaupt nicht schlägt, liebt er dich mehr?« Das Leid meiner Mutter war wie weggeblasen durch unser Lachen. Aber ließen sich etwa meine Onkel so einfach vorführen? »Ganu, sagst du etwa, dass wir unsere Frauen nicht lieben, bloß weil wir sie schlagen?«»Nee nee, …wann habe ich denn das gesagt? Eigentlich hatte deine Frau in eurer Beziehung die Hosen an, und hättest du sie nicht geschlagen, hättest du dich unter uns anderen nicht wohlfühlen können, ich verstehe das! Aber diese heutigen Jungs sind einfach doof. Und diese Meinige sieht sie, und kommt auf seltsame Ideen. Und dabei ist es doch alles ganz einfach.«

Unser Treffen endete, wir gingen aus, und noch eine andere traditionelle Liebesgepflogenheit wartete auf mich und kam mir vor Augen. Jenseits der Straße gab es eine armselige Hütte und viele kleine Kinder spielten im Hof. Eins davon, es mochte vier oder fünf Jahre alt sein,kam auf die Straße gerannt. Seine Mutter sah es vom Hof aus. In dem Moment kam eine Pferdekutsche und sie bremste in letzter Sekunde vor dem Kind.Seine Mutter kam rennend gehastet, fasste es rasch bei den Schultern, schlug es 3-4 mal, und sagte, »Du Idiot! Hast du deinen Kopf verloren? Wozu zum Teufel bist du auf die Straße gegangen? Du wurdest gerettet, aber nur durch den Segen der Gottmutter Bhavani«⁶.